Όπως σε κάθε τομέα της ιατρικής έτσι και στη γυναικολογία η πρόληψη αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας. Και λέγοντας πρόληψη εννοούμε όλες τις απαραίτητες προληπτικές εξετάσεις, στις οποίες πρέπει να υποβάλλεται κάθε γυναίκα σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να διασφαλίζεται η καλή της υγεία και η έγκαιρη διάγνωση διαφόρων δυνητικά επικίνδυνων καταστάσεων. Ποιές είναι όμως αυτές οι τόσο απαραίτητες εξετάσεις, από πότε πρέπει να διενεργούνται, κάθε πόσο και μέχρι πότε;
Από την έναρξη κιόλας των σεξουαλικών σχέσεων και μέχρι το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας, το τεστ Παπ είναι ιδανικό να μπαίνει στη ζωή κάθε γυναίκας σε ετήσια βάση. Το Τεστ Παπανικολάου θα αποκαλύψει φλεγμονές, προκαρκινοματώδεις καταστάσεις και φυσικά τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο οποίος στα αρχικά στάδια είναι θεραπεύσιμος, χωρίς να ελλοχεύει ο κίνδυνος απώλειας της μήτρας.
Ο υπέρηχος κολπικός ή κοιλιακός αποκαλύπτει παθολογία που αφορά στο σώμα της μήτρας και το ενδομήτριο(πολύποδες ,ινομυώματα κά) και των ωοθηκών (καλοήθεις και κακοήθεις κύστες και μορφώματα).Ιδανικό θα ήταν ο πρώτος υπέρηχος να γίνεται με τον ερχομό της πρώτης έμμηνου ρύσης και από εκεί και πέρα κάθε χρόνο με το τέστ παπ.
Απαραίτητη επίσης είναι και η μηνιαία ψηλάφηση μαστών από την ίδια τη γυναίκα μετά την έμμηνο ρύση, ,ώστε να γνωρίσει τους μαστούς της και να είναι σε θέση να αναγνωρίσει οποιαδήποτε αλλαγή(δηλαδή νεά μορφώματα στους μαστούς).Καλό θα ήταν και η εν λόγω ψηλάφηση να γίνεται μία φορά το χρόνο από το γυναικολόγο κατά τη διάρκεια του ετήσιου ελέγχου μαζί με το τεστ παπ και τον υπέρηχο .
Όσον αφορά στον υπέρηχο μαστών, εάν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, επιβάλλεται να γίνεται κάθε φορά που υπάρχει εύρημα στην ψηλάφηση και μετά τα 35 ετησίως. Η μαστογραφία, εφόσον δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, είναι απαραίτητο να γίνεται ετησίως μετά τα 40. Σε θετικό οικογενειακό ιστορικό τόσο ο υπέρηχος μαστών, όσο και η μαστογραφία ξεκινούν νωρίτερα κατά την κρίση πάντα του θεράποντα ιατρού.
Επιρόσθετα με την έναρξη της εμμηνόπαυσης θα ήταν απαραίτητο ένα τεστ οστεοπόρωσης, που θα μας δείξει την αρχική οστική μάζα και αναλόγως των ευρημάτων θα μας κατατοπίσει όσον αφορά στην οστεοπενία-οστεοπόρωση και την έναρξη ή μη της θεραπείας.
Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να τονίσω , παρά το γεγονός ότι δεν αποτελεί εξέταση, την αναγκαιότητα του εμβολιασμού των νεαρων κοριτσιών και αγοριών με το εμβόλιο κατά του ιού HPV, που θα ήταν απαραίτητο να γίνει από όλους τους εφήβους. Η προστασία που προσφέρει το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου και των προκαρκινωματικών καταστάσεων είναι αποδεδειγμένη μέσω κλινικών μελετών και οι πρενέργειές του είναι μηδαμινές.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, θα λέγαμε ότι με μία ετήσια επίσκεψη στο γυναικολόγο και κάνοντας αυτά τα απλά και ανώδυνα τεστ εξασφαλίζετε την καλή αναπαραγωγική σας υγεία και πιθανότατα και την ίδια σας τη ζωή.’Εάν οι γυναίκες αφιέρωναν ένα απειροελάχιστο μέρος του χρόνου, που αφιερώνουν στις κομμώτριες και τις αισθητικούς, θα είχαμε σώσει πολλές ζωές’, ανέφερε ο αείμνηστος καθηγητής μου. Και εγώ θα συμπλήρωνα: Διασφαλίστε την υγεία σας μέσω της πρόληψης και βοηθήστε μας να κάνουμε ευκολότερο το ιερό έργο που έχουμε αναλάβει.
Γυναικολόγος- Μαιευτήρας χειρουργός. Πρόεδρος επιστημονικής εταιρείας πολυκλινικής υγείας. Γραμματέας εταιρείας παιδικής και εφηβικής γυναικολογίας Κύπρου.
